Ketmi Verese Davası Nedir?

Ketmî verese, mirasçılık sıfatına sahip bir kişinin kasıtlı olarak gizlenmesi sonucu, miras paylaşımı ve tescil işlemlerinden mahrum bırakılması durumunu tanımlar. Bu hallerde, gerçek mirasçının haklarını korumak amacıyla açabileceği dava türüne “Ketmî Verese Davası” denir. Ne yasal bir düzenleme ne de TMK’da doğrudan bir hüküm bulunmakla birlikte, doktrin ve Yargıtay içtihatları bu davayı uzun süredir kabul etmektedir

Ön Koşullar ve Usulî Yönler

Ketmî verese davasının açılabilmesi için öncelikle hasımlı veraset ilamı alınmalıdır. Bu adım, mirasçılık belgesinin gerçeğe uygun olmadığının resmen tespiti anlamına gelir. Yargıtay’a göre, bu ilam alınmadan dava açılması mümkündür; ancak eksiklik tamamlanıncaya kadar davaya süre verilmesi gerekir. Başka bir ifadeyle, önceki mirasçılık belgesine karşı çekişmeli olarak yeni bir belgenin çıkarılması, yargılama için bir ön şarttır.

Tapu İptali ve Tescil Talebi

Gerçeği yansıtmayan mirasçılık belgesine dayanarak yapılan tapu tescilleri yolsuz (hatalı) tescil sayılır. Bu durumda gizlenen mirasçı, tapu sicilinin düzeltilmesi ve payına uygun tescil talebiyle dava açabilir. Yargıtay içtihatları da bu tür tapu iptali ve tescil taleplerinin hukuken geçerli olduğunu defaatle onaylamaktadır.

İspat, Zamanaşımı ve Hak Düşürücü Süreler

• İspat: Mirasçılık belgesinin gerçeğe aykırı olduğunu göstermek için her türlü delil kullanılabilir. Nüfus kayıtları, resmi belgeler ve tanık beyanları gibi unsurlar mahkemede sunulabilir

• Zamanaşımı: Ketmî verese davaları, mülkiyet hakkına dayandığı için kural olarak zamanaşımı veya hak düşürücü süreye tabi değildir. Ancak, kadastrodan önce tescil edilmiş taşınmazlarda, Kadastro Kanunu’nun 10 yıllık hak düşürücü süresi uygulanabilir

  
  

Davalı ve Yetkili Mahkeme

• Davalı Sıfatı: Tapu iptali ve tescil taleplerinde davalı, tapu sicilinde hak sahibi gözüken kişi ya da kişilerdir. Gerçek mirasçılık durumu hasımlı veraset ilamıyla tespit edilene kadar bu kişiler resmi sıfat taşır

• Mahkeme: Taşınmazın bulunduğu yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesi, yetkili ve görevli mercidir. Bu davaların niteliği gereği, yerel mahkeme kesin yetkili olarak değerlendirilir

  
  

Değerlendirme

Ketmî verese davası, Türk Medeni Hukuku’nda açıkça düzenlenmemiş olsa da, doktrin ve Yargıtay uygulamalarıyla şekillenmiş, etkili bir hak arama yoludur. Mirasçılığının gasbedildiğini düşünen kişilerin:

1. Hasımlı veraset ilamı ile mirasçılık sıfatlarını resmen tespit ettirmesi,

2. Gerçeğe aykırı veraset ilamı nedeniyle yapılan tescilleri yolsuz tescil kapsamında değerlendirerek tapu iptali ve yeniden tescil davası açması,

3. İspat yükünü her türlü delille desteklemesi,

4. Zamanaşımı hak düşürücü sürelerine dikkat ederek süresiz hak arama imkanından faydalanması,

bu davayı başarıyla yürütebilmeleri açısından kritik öneme sahiptir.

Not: Bu makale, hukuki konulara ilgi duyan kişilerin genel bilgilendirilmesi amacıyla hazırlanmıştır; ve hukuki danışmanlık yerine geçmez Kapsamlı bir kaynak olma iddiası taşımaz ve yasal tavsiye olarak değerlendirilmemelidir.