Rekabet, serbest piyasa ekonomisinin temelini oluşturur ve tüketicilere daha fazla seçenek ve daha düşük fiyatlar sunarak genel refahı artırır. Ancak, bazı durumlarda, firmalar rakiplerini haksız yere dezavantajlı duruma düşürmek ve pazar paylarını artırmak için hukuka aykırı yollara başvurabilirler. Bu tür davranışlara haksız rekabet denir.
Türk Ticaret Kanunu'nun (TTK) 54. maddesine göre, "rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar" haksız rekabet olarak nitelendirilir. Bu kapsamda, rakipleri kötüleyen, taklit eden veya aldatıcı reklamlar yapan firmalar haksız rekabet fiili gerçekleştirmiş sayılır.
Haksız Rekabet Halleri
TTK'nın 55. maddesinde, haksız rekabet olarak sayılan bazı fiiller örnek olarak gösterilmiştir. Bu fiillerden bazıları şunlardır:
Dürüstlük kuralına aykırı reklamlar ve satış yöntemleri: Reklamlarda yanıltıcı veya abartılı bilgiler vermek, rakipleri kötülemek, taklit ürünler satmak gibi fiiller bu kapsamda değerlendirilir.
Sözleşmeyi ihale veya sona erdirmeye yöneltmek: Bir firmanın, rakip firmanın müşterilerini veya tedarikçilerini sözleşmeyi bozmaya ikna etmesi veya haksız yere rekabetten çekilmeye zorlaması haksız rekabet oluşturur.
Başkasının iş ve ürünlerinden yetkisiz yararlanmak: Rakibin ticari sırlarını haksız şekilde elde etmek, fikri mülkiyet haklarını ihlal etmek, taklit ürünler üretmek ve satmak gibi fiiller de haksız rekabet kapsamındadır.
Üretim ve iş sırlarını hukuka aykırı şekilde ifşa etmek: Rakibin ticari sırlarını yetkisiz kişilere ifşa etmek haksız rekabet oluşturur.
Haksız Rekabetin Hukuki Sonuçları
Haksız rekabete uğrayan kişi veya firmalar, TTK'nın 56. maddesine göre bir dizi yasal hakka sahiptir. Bu haklardan bazıları şunlardır:
Haksız rekabetin men'i: Haksız rekabet fiilinin durdurulması için dava açılabilir.
Haksız rekabetin neticesi olan maddi durumun ortadan kaldırılması: Haksız rekabet nedeniyle uğranılan maddi zararın tazmini istenebilir.
Haksız rekabet yanlış veya yanıltıcı beyanlarla yapılmışsa bu beyanların düzeltilmesi: Yanıltıcı reklamların düzeltilmesi veya geri çekilmesi talep edilebilir.
Kusur varsa uğranılan zararın tazmini: Haksız rekabet fiilinin kasten veya ihmalen işlenmesi halinde manevi tazminat da talep edilebilir.
Hukuki Aşamalar:
Haksız rekabet iddiasında bulunan kişi veya kuruluş, öncelikle haksız rekabet eyleminin gerçekleştiğini ispat etmek zorundadır. Bu ispat, deliller vasıtasıyla ve bilirkişi raporları ile yapılabilir. Haksız rekabet eylemi ispatlandıktan sonra, mağdurun yukarıda sayılan haklara sahip olduğu değerlendirilir.
Haksız rekabet davaları da, dava süreci, davanın karmaşıklığına ve delillerin toplanması aşamasına bağlı olarak değişebilmektedir.
Önemli Notlar:
Haksız rekabet sadece tacirler arasında değil, tedarikçiler ve müşteriler arasındaki ilişkilerde de söz konusu olabilir.
Haksız rekabet eyleminin takibi ve dava açılması için avukata danışılması önemlidir.
Haksız rekabetle mücadelede Rekabet Kurumu da önemli bir rol oynamaktadır.
Bu makale, hukuki konulara ilgi duyan kişilerin genel bilgilendirilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Kapsamlı bir kaynak olma iddiası taşımaz ve yasal tavsiye olarak değerlendirilmemelidir.
Comments