Son dönemde gerçekleşen hukuki gelişmeleri sizle için bir araya getirdik..
Anayasa Mahkemesi'nden 6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'nun Bazı Hükümlerinin İptaline İlişkin Karar
Kararın Yayımlanma Tarihi: 18 Nisan 2024
Anayasa Mahkemesi ("AYM"), 2023/160 esas ve 2024/77 karar numaralı kararıyla, 18 Nisan 2024 tarihli ve 32521 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır. AYM, 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'nun ("Arabuluculuk Kanunu") 18/A maddesinin 11. fıkrasının ilk cümlesinin "...bu taraf davada kısmen veya tamamen haklı çıksa bile yargılama giderinin tamamından sorumlu tutulur." kısmının ve ikinci cümlesi olan "Ayrıca bu taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmez." ifadesinin temel hak ve özgürlükleri orantısız şekilde sınırladığına, mülkiyet hakkı ve hak arama hürriyetini ihlal ettiğine karar vererek iptaline hükmetmiştir.
Önemli Detaylar
Arabuluculuk Kanunu'nun 18/A maddesinin 11. fıkrası uyarınca, taraflardan biri geçerli bir mazeret göstermeksizin ilk toplantıya katılmazsa, davada kısmen veya tamamen haklı çıksa bile yargılama giderlerinin tamamından sorumlu tutuluyordu. Aynı fıkra, toplantıya mazeretsiz katılmayan taraf lehine vekâlet ücretine hükmedilmeyeceğini düzenliyordu.
Çorum Tüketici Mahkemesi, itiraz konusu kuralların Anayasa'ya aykırı olduğu kanaatiyle ilgili düzenlemelerin somut norm denetimi için AYM'ye başvurmuştur. AYM, başvuruyu inceleyerek iptal kararı vermiştir.
AYM'ye göre, arabuluculuğun dava şartı olduğu uyuşmazlıklarda taraflar, uyuşmazlığın mahkeme huzurunda görülmesini isteyebilir ve arabuluculuk toplantısına katılmayarak uzlaşmayı reddedebilir. İlgili tarafın uyuşmazlık sonunda haklı çıkması halinde tüm yargılama giderlerinden sorumlu tutulması, mahkemeye başvurma hakkına orantısız bir sınırlama getirmektedir. AYM, arabuluculuk toplantısına katılmayan tarafın sorumlu tutulduğu yargılama giderleri ve lehine hükmedilmeyen vekâlet ücretinin, Anayasa'da düzenlenen mülkiyet hakkı kapsamında bir mülk teşkil ettiğini belirtmiştir.
Ayrıca AYM, dava yoluyla hak arama özgürlüğünün temel hak olduğunu ve bu hakların korunmasını sağlayan en etkili güvencelerden biri olduğunu vurgulamıştır. Bu bağlamda AYM, dava sonucunda haklı çıkan tarafın yargılama gideri ve vekâlet ücretinden yoksun bırakılmasının mülkiyet hakkı ve mahkemeye erişim hakkına sınırlama getirdiğini tespit etmiştir.
Özetle, AYM, geçerli bir mazeret göstermeden arabuluculuk toplantısına katılmayan tarafın yargılama giderlerinin tamamından sorumlu tutulması ve vekâlet ücretinden yoksun bırakılmasının kişilere aşırı bir külfet yüklediği, kamu yararı ile mülkiyet hakkı ve mahkemeye erişim hakları arasında adil dengeyi bozduğu gerekçesiyle orantısız bir sınırlamaya neden olduğu sonucuna vararak ilgili kuralları iptal etmiştir.
İptal kararı, Resmi Gazete'de yayımlanmasından (18 Nisan 2024) itibaren 9 ay sonra yürürlüğe girecektir
Bu makale, hukuki konulara ilgi duyan kişilerin genel bilgilendirilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Kapsamlı bir kaynak olma iddiası taşımaz ve yasal tavsiye olarak değerlendirilmemelidir.
Rekabet Kurumu Soruşturma Süreçlerinde Usul Değişiklikleri TBMM Gündeminde
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), Türk Rekabet Kurumu'nun soruşturma süreçlerinde önerilen usul değişikliklerini ele alacak. İmzacı milletvekillerinin 3 Mayıs 2024 tarihinde sunduğu Kanun Tasarısı, Türk Ticaret Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi başlığı altında önemli öneriler içeriyor. Bu öneriler, Türk Rekabet Kurumu'nun soruşturma süreçlerinde usul değişikliklerini hedefliyor.
Arka planı 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun sağlıyor. Bu kanun, Sayıştay tarafından yürütülen detaylı soruşturma süreçlerinin adımlarını düzenliyor. Mevcut durumda, bu kanun, (i) Sayıştay dava ekibinin hazırlayacağı üç soruşturma belgesi; (ii) incelenen teşebbüsün bu belgelere yanıt olarak sunacağı üç yazılı savunma; ve (iii) Türkiye Rekabet Kurumu'nun tam teşekküllü bir soruşturmaya ilişkin nihai kararını vermeden önce bir sözlü duruşma yapılmasını gerektiriyor.
Ancak, yeni tasarı bu prosedürde önemli değişiklikler öneriyor:
· Soruşturma konusu olan teşebbüslerin ilk yazılı savunma yapma zorunluluğu kaldırılıyor.
· Sayıştay'ın ikinci yazılı savunmaya ancak önceki değerlendirmelerinde değişiklik olması durumunda yanıt vermesi öneriliyor.
· Üçüncü tur başvurular için yasal süre kısaltılıyor.
TBMM'nin ilgili komisyonları tasarıyı görüşecek ve ardından Genel Kurul'da konuyu ele alacak.
Bu yasa tasarısının yasalaşması halinde, değişikliklerin ihlal yargılama prosedürünü ne şekilde etkileyeceği ancak zamanla netleşecek. Ancak önerilen değişiklikler, bir teşebbüsün soruşturma sırasında beyanda bulunabilme hakkını genişletiyor. Ayrıca, bu değişikliklerin üçüncü tur sunumlarını etkili bir şekilde kaldırabileceği öngörülüyor. Bununla birlikte, ek yazılı görüşün ortadan kaldırılmasının, Sayıştay'ın ikinci yazılı savunmayı reddetme gerekçesinin görünürlüğünü azaltabileceği ve bu durumun teşebbüslerin savunma hakkını nasıl etkileyeceği sorusunu gündeme getirebileceği düşünülüyor.
Bu makale, hukuki konulara ilgi duyan kişilerin genel bilgilendirilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Kapsamlı bir kaynak olma iddiası taşımaz ve yasal tavsiye olarak değerlendirilmemelidir.
Kaynaklar :
Resmi Metin: https://www.tbmm.gov.tr/yasama/kanun-teklifleri
Rekabet Kurumu: https://www.rekabet.gov.tr/
🔍 Sağlık ve Sosyal Destek Hizmetlerinde Şeffaflık Rehberi Yayınlandı!
📅 15 Nisan 2024 tarihinde Information Commissioner’s Office (ICO), sağlık ve sosyal destek hizmetlerinde kişisel veri işleme faaliyetlerinde şeffaflığı sağlamak için kapsamlı bir rehber yayımladı.
Rehberde;
· Aydınlatma metinlerinde şeffaflığın nasıl sağlanacağı ve geliştirilebileceği.
· Sağlık sektöründe ve sosyal destek hizmetlerinde faaliyet gösteren kuruluşlar için yönlendirmeler.
· Kişisel verilerin şeffaf bir şekilde işlenmesi için gerekli olan açık ve dürüst olma yükümlülükleri.
📋 Dikkate Alınması Gereken Sorular:
· Hedef kitlenizle en etkili iletişim yolları nelerdir?
· İletişim yöntemlerinizin ne kadar doğrudan olması gerekiyor?
· Aydınlatma metinleri nasıl sunulmalı?
· Bilgi yüklemesini önleyerek sade bir dil nasıl kullanılmalı?
Avrupa Komisyonu, Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında “Gözden Geçirilmiş Binalarda Enerji Performansı Direktifi”ni onayladı.
Bu direktif, Avrupa Birliği'ne üye ülkelerdeki evler, iş yerleri, okullar, hastaneler ve diğer kamu binalarında tüketilen emisyonlar ve enerji kullanımları için bir çerçeve sunuyor. Ulusal özellikler göz önünde bulundurularak hazırlanan bu düzenleme, insanların sağlığını ve yaşam kalitesini iyileştirmeyi hedefliyor. Üye devletler, hangi tedbirleri alacaklarına ve hangi binaları seçeceklerine kendileri karar verebilecek. Bu süreçte, Avrupa'da üretilen temiz teknolojilere talebin artması ve istihdamın büyümesi bekleniyor.
Direktife göre, her üye devlet, konutların ortalama birincil enerji kullanımını 2030'a kadar %16, 2035'e kadar ise %20-22 oranında azaltmayı hedefleyen kendi ulusal yöntemini belirleyecek. Konut dışı binalarda ise en kötü performans gösteren %16'lık kesim 2030'a kadar, %26'lık kesim ise 2033'e kadar yenilenecek. Ayrıca, üye devletler tarihi binalar veya tatil evleri gibi belirli kategorilerdeki konut ve konut dışı binaları bu yükümlülüklerden muaf tutabilecek. Vatandaşların evlerini yenilemesi teşvik edilirken, binaların yenilenmesi konusunda danışmanlık merkezlerinin kurulması da zorunlu hale gelecek.
Kamu Gözetimi Kurumu'ndan TSRS 2 Sektör Rehberi Duyurusu: Sürdürülebilirlik Raporlamada Yeni Bir Adım
Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları (TSRS), 29 Aralık 2023 tarihinde yürürlüğe girerek, işletmelerin sürdürülebilirlik ile ilgili finansal bilgilerini şeffaf bir şekilde açıklamalarını zorunlu hale getirmişti. Bu kapsamda, Kamu Gözetimi Kurumu (KGK) 29 Nisan 2024 tarihinde TSRS 2'nin Sektör Bazlı Uygulanmasına İlişkin Rehber'i yayımladı.
Rehber Ne Getiriyor?
Rehber, TSRS 2'ye tabi olan işletmelerin sektöre özel gerekliliklere uygun açıklama raporları hazırlamalarına yardımcı olmak için hazırlanmıştır. Bu sayede, farklı sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerin sürdürülebilirlik performansları daha tutarlı ve karşılaştırılabilir bir şekilde sunulabilecek.
Rehberin Önemli Noktaları:
Rehber, 68 farklı alt sektöre yönelik iklim ile ilgili özel açıklama metinleri içeriyor.
İşletmeler, açıklama raporlarını hazırlarken TSRS 1 ve TSRS 2'nin genel gerekliliklerinin yanı sıra, ilgili sektöre özel metinleri de dikkate almalıdır.
Rehber, işletmelere yol gösterici bir kaynak niteliğindedir ve zorunlu değildir.
Kaynaklar:
Detaylı Bilgi İçin: https://www.kgk.gov.tr/surdurulebilirlik
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü'nden Duyuru: "Kahramanmaraş'ta Meydana Gelen Depremlerden Etkilenen Bölgeler İçin Mücbir Sebep Halinin Uzatılması"
Duyuru Yayımlanma Tarihi: 30 Nisan 2024
Özet: Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü, 30 Nisan 2024 tarihinde bir duyuru yaparak Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep ili İslâhiye ve Nurdağı ilçelerinde 30 Nisan 2024'te sona ermesi beklenen mücbir sebep halinin 31 Ağustos 2024 tarihine kadar uzatıldığını bildirmiştir.
Önemli Detaylar:
Belge ve Beyannameler: Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ve Gaziantep'in İslâhiye ve Nurdağı ilçelerindeki sigortalı çalıştıran işyerlerinin, 6 Şubat 2023 - 31 Ağustos 2024 tarihleri arasında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca vermesi gereken bilgi, belge ve beyannameler (işyeri tescil bildirgesi, iş kazaları ve meslek hastalıkları bildirimleri dahil) 16 Eylül 2024'e kadar SGK'ya verilirse yasal süresinde verilmiş sayılacaktır. Ayrıca, 2023 Ocak - 2024 Temmuz dönemi muhtasar ve prim hizmet beyannameleri/aylık prim ve hizmet bildirgeleri 31 Ekim 2024'e kadar verilmelidir.
Prim Borçları: 6 Şubat 2023 öncesi ödeme süresi dolmuş prim borçları 30 Eylül 2024'e kadar, 2023 Ocak - 2024 Temmuz prim borçları ise gecikme cezası ve zammı uygulanmaksızın 28 Şubat 2025'e kadar ertelenmiştir.
Sigortalıların Prim Borçları: Kanun'un 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ve ek 5. maddesi kapsamındaki sigortalıların 6 Şubat 2023 öncesi ödeme süresi dolmuş prim borçları ile 2023 Ocak - Aralık ve 2024 Ocak - Haziran prim borçları gecikme cezası ve zammı uygulanmaksızın 28 Şubat 2025'e kadar ertelenecektir.
Teşviklerden Yararlanma: İlgili bölgelerdeki işyerleri, 6 Şubat 2023 - 26 Ağustos 2024 arasında verilmesi gereken beyannameleri 31 Ekim 2024'e kadar verirse ve içerikteki prim borçlarını 28 Şubat 2025'e kadar öderse teşviklerden yararlanabilecektir. Ayrıca, 6 Şubat 2023 öncesi yasal ödeme süresi geçmiş borçlar 30 Eylül 2024'e kadar ödenmelidir.
Yapılandırılmış Borçlar: 6 Şubat 2023 itibarıyla yapılandırma veya taksitlendirme işlemleri bozma koşuluna girmemiş borçların taksitleri 30 Eylül 2024'e kadar ödenirse yasal süresinde ödenmiş sayılacaktır. Ertelenmiş borçlar ise 28 Şubat 2025'e kadar başvuru yapılması ve diğer koşulların sağlanması kaydıyla 6183 sayılı Kanun'un 48. maddesi kapsamında azami 24 ay süreyle tecil ve taksitlendirilebilecektir.
SGK Bildirimleri: Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş ve Malatya illeri ile Gaziantep'in İslâhiye ve Nurdağı ilçelerinde faaliyet gösteren meslek mensupları, 2023 Ocak - 2024 Temmuz dönemi SGK bildirimlerini 31 Ekim 2024'e kadar verir ve tahakkuk eden prim borçlarını 28 Şubat 2025'e kadar öderse yükümlülüklerini yasal süresinde yerine getirmiş sayılacaktır.
Yapılandırma Başvuruları: 7440 sayılı Yapılandırma Kanunu kapsamında, 6 Şubat 2023 itibarıyla mücbir sebep halinden etkilenen işveren, sigortalı ve hak sahipleri 2 Aralık 2024'e kadar başvuru yapabilecektir. Bu başvurulara ilişkin ilk taksit, başvuruyu takip eden ay sonuna kadar, diğer taksitler ise aylık dönemler halinde ödenecektir.
Prim ve Hizmet Belgeleri: 31 Ağustos 2024 sonrası için prim ve hizmet belgeleri yasal sürelerinde verilecek ve bu dönemlere ait primler de yasal süresinde ödenecektir.
Bu bülten, hukuki konulara ilgi duyan kişilerin genel bilgilendirilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Kapsamlı bir kaynak olma iddiası taşımaz ve yasal tavsiye olarak değerlendirilmemelidir.
Comments