Son dönemde, Türkiye'de sürdürülebilirlik faaliyetlerinin etkinliğini artırmak amacıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanan Türkiye Yeşil Taksonomi Yönetmeliği taslağı, kamuoyuna sunulmuş ve ilgili tarafların görüşlerine açılmıştır. Bu taslak, Türkiye’nin yeşil kalkınma hedefleri doğrultusunda, sürdürülebilirlik ilkelerini esas alarak ekonomik faaliyetlerin sınıflandırılmasını ve raporlanmasını hedeflemektedir.
Yönetmeliğin Temel Amaçları ve Kapsamı
Taslak Yönetmelik, sürdürülebilir ekonomik faaliyetleri desteklemeyi ve bu faaliyetlerin finansal süreçlerle uyumlu hale getirilmesini amaçlamaktadır. Bu bağlamda, Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları çerçevesinde raporlama yapmakla yükümlü olan kurumlar için yeni düzenlemeler getirilmiştir. Söz konusu düzenlemelerin ana unsurları, çevresel hedeflerin belirlenmesi, ekonomik faaliyetlerin doğrulanması ve uygulanmasına yönelik usuller olarak öne çıkmaktadır.
Uygun Ekonomik Faaliyetlerin Belirlenmesi
Taslak Yönetmelik, Türkiye Yeşil Taksonomisi kapsamındaki uygun ekonomik faaliyetlerin belirlenmesinde bazı kriterler öngörmektedir. Bu kriterler arasında:
1. Çevresel Hedeflere Katkı: Uygun ekonomik faaliyetlerin, çevresel hedeflerden en az birine önemli ölçüde katkı sağlaması gerekmektedir. Bu hedefler, sera gazı emisyonlarının azaltılması, iklim değişikliğiyle mücadele, su ve deniz kaynaklarının korunması, döngüsel ekonomiye geçiş, kirliliğin önlenmesi ve biyoçeşitliliğin korunması gibi başlıkları kapsamaktadır.
2. Diğer Hedeflere Zarar Vermeme: Ekonomik faaliyetlerin, başka bir çevresel hedefe önemli ölçüde zarar vermemesi beklenmektedir.
3. Sosyal Güvenlik Önlemleri: Uygun faaliyetlerin, asgari sosyal güvenlik standartlarına uyum sağlaması gerekmektedir. Bu kapsamda, Uluslararası Çalışma Örgütü’nün ve Birleşmiş Milletler’in ilgili ilkeleri doğrultusunda düzenlemelere yer verilmektedir.
4. Teknik Tarama Kriterleri: İlgili faaliyetlerin hangi teknik tarama kriterlerini karşılayacağı da yönetmelik kapsamında belirlenmiştir. Bu kriterlerin İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından oluşturulması ve her yıl güncellenmesi öngörülmektedir.
Raporlama Yükümlülükleri
Taslak Yönetmelik, sürdürülebilirlik raporlaması yapmakla yükümlü olan kurumların, bir önceki yıl içerisinde gerçekleştirdikleri uygun ekonomik faaliyetlere dair doğrulanmış bilgileri Çevrimiçi Taksonomi Yönetim Sistemi’ne (E-taksonomi) kaydetmelerini zorunlu kılmaktadır. Ayrıca, sürdürülebilirlik raporlarına ek olarak uyumluluk oranına ilişkin bilgiler de raporlanacaktır. Bu düzenlemeler, işletmelerin sürdürülebilirlik performansını daha şeffaf bir şekilde izlemeye ve raporlamaya olanak tanımaktadır.
Raporlamaların, Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilmiş doğrulayıcı kuruluşlar tarafından onaylanması gerekecektir. Taslak Yönetmelik, 31 Aralık 2026 tarihine kadar sürdürülebilirlik raporlamalarının gönüllülük esasına dayalı olacağını, ancak 1 Ocak 2027 tarihinden itibaren zorunlu hale geleceğini belirtmektedir.
Yaptırımlar ve Gelecek Beklentileri
Taslak Yönetmelik’te, raporlama yükümlülüklerini yerine getirmeyenler için 2872 sayılı Çevre Kanunu çerçevesinde idari para cezası uygulanacağı da düzenlenmiştir. Bu yeni yükümlülükler, Türkiye’nin yeşil ekonomiye geçiş sürecinde önemli adımlar atılmasını sağlayacaktır.
Tüm bu süreç, sürdürülebilirlik raporlaması ve düzenlemelerinin etkinliğini artırma hedefiyle hazırlanmış olup, ilgili tüm tarafların görüş ve önerileri doğrultusunda nihai şekliyle yürürlüğe girmesi beklenmektedir. Türkiye Yeşil Taksonomi Yönetmeliği, sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmada kritik bir rol oynamakla birlikte, ekonomik faaliyetlerin çevresel etkilerini minimize etme konusunda da önemli bir araç olacaktır.
Bu makale, hukuki konulara ilgi duyan kişilerin genel bilgilendirilmesi amacıyla hazırlanmıştır ve hukuki danışmanlık yerine geçmez. Kapsamlı bir kaynak olma iddiası taşımaz ve yasal tavsiye olarak değerlendirilmemelidir
Comments